EMDR Terapisi Nedir ?
Sorular ve Cevaplar
Soru 1: EMDR kim tarafından nasıl keşfedildi?
Dr. Francine Shapiro 1987’de EMDR’yi güzel bir tesadüf üzerine keşfeder. Ormanda bir yürüyüş esnasında zihninde olan olumsuz düşünce ve duyguların kaybolduğunu fark eder. Bu durum karşısında kafası karışan Francine Shapiro bunun üzerine düşüp araştırmaya başlar. Yaptığı deneyler ve incelemeler sonucunda, rahatsız edici bir düşünceyi aklında tutarken gözlerini sağa sola bir süre hareket ettirdiğinde rahatsız edici etkinin kaybolduğu olur. En nihayetinde bir protokol geliştirip yayınlar ve bugünkü bildiğimiz EMDR Terapiyi oluşturmuş olur.
Soru 2: EMDR’ın anlamı ve EMDR açılımı nedir?
EMDR’ın orijinal İngilizce açılımı “Eye Movement Desensitization and Reprocessing”. Dilimize çevirisi ise “Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden işlemleme”dir.
Soru 3: EMDR nasıl uygulanır?
Biliyoruz ki bir kişi çok üzgün olduğunda beyin bir bilgiyi normal zamanlarda olduğu gibi işlemden geçiremiyor. Anı zamanda “donup kalıyor”, ve bir travmayı hatırlamak ise ilk günkü gibi can yakıyor çünkü görüntüler, kokular, sesler ve duygular değişmemiş biçimde kaydoluyor. Bu tarz anıların varlığı kişiyi negatif hayat görüşüne ve ilişki kurma biçimine varıncaya kadar etkiliyor.
Görünen o ki EMDR’ın beynin bilgiyi işlemleme sistemini direkt olan bir etkisi var. Terapinin başlangıç aşamasında danışanın bugünkü problemiyle bağlantılı olumsuz geçmiş deneyimleri tespit ediliyor. Danışan bu anıları tek tek çalışıp odaklanırken dışarıdan uyarım alıyor (Uyarım : göz hareketleri-işitsel (kulaklıktan ses)-dize dokunuş (bir araç ile diz kapağına hafif dokunuş) böylece sırasıyla sağ-sol beyin aktifleşiyor. Beden ve beyin çaprazlama sistemde çalışmakta. Bedenin sol kısmı uyaran aldığında sağ beyin, sağ kısım uyaran aldığında sol beyin aktifleşir. Beynin iki küresi sırayla uyarıldığında işlemleme başlar yani travmatik deneyime duyarsızlaşma.
Danışan travmatik deneyimleri tekrardan işleme soktuğunda yeni adaptif bilgilere ulaşır. Nötürleşen anıların bugünkü problemle olan bağı kopar ve iyileşme gerçekleşir.
Soru 4: EMDR travmatik deneyimlerin işlemden geçmesine yardımcı oluyor, bu deneyimin detayını veya deneyimin kendisini paylaşmak zorunda mıyım? Bu koşullar altında EMDR nasıl çalışıyor?
Travma tedavisini çalışan çok az terapi tekniği bulunmakta. EMDR dışında en iyi bilinen diğer iki teknikte danışanlardan anıyı mümkün oldukça detaylı bir şekilde açıklaması istenmekte çünkü tedavinin süreci için bu gereklidir.
Bunlardan birinde yani “Uzun Süreli Alıştırma Terapisi”nde danışandan travmatik deneyimi mümkün oldukça detaylı bir şekilde bir seansta 2-3 kere anlatması istenmekte. Olayı tekrardan yaşarmışçasına. Bu terapinin mantığı derki; “kaçınma” problemin var olmasına, devam etmesine sebebiyet verir, danışanın delirmede veya bunalmadan olayı anlatabileceğini-hatırlayabileceğini öğrenmesi lazım. Aynı zamanda rahatsız ediciliğin azalması için gitmekten kaçınılan mekanların ziyaret edilmesi, varsa ses kayıtlarının dinlenmesi ev ödevi olarak verilir.
Bir diğer terapi tekniği olan “Bilişsel İşlem Terapisi” danışanlara olayı detaylı bir şekilde anlattırır ve olaya yönelik olumsuz inançlarını öğrenir böylece bu negatif düşüncelerin değiştirilmesi hedeflenir. Bu değişim hem seanslarla hem de verilen ev ödevleri ile gerçekleştirilir.
EMDR terapisinde rahatsız ediciliğin giderilmesi için beynin bilgiyi işlemleme sistemine güvenilir. Yani, kişinin anıyı detaylıca veya anının kendisini anlatmasına gerek yoktur. Danışan eğer anlatmak isterse terapist her zaman dinlemeye hazırdır fakat henüz hazır değilse, paylaşmak istemiyorsa sorun değil. Önemli olan terapistin olayı bilmesi değil önemli olan travmanın EMDR ile işlemden geçmesidir. Buna yönelik özel olarak geliştirilen bir protokol mevcuttur yani “Kör Terapist”.
Soru 5: EMDR ne kadar sürede tedavi eder?
Seansların süresi tamamen kişiyle, kişinin yaşam öyküsüne ve problemle alakalıdır. Herkesin işlemleme hızı farklıdır ve kişilerin geçmiş travmatik deneyimleri önemli bir rol oynamaktadır.
Fakat bugün biliyoruz ki bir çok terapi tekniğine nazaran EMDR hızlı yol almada yardımcı olmakta hatta 2-3 seans içinde kişilerin çoğu üzerindeki etkiyi fark edebilmektedir.
Soru 6: EMDR ile hangi psikolojik rahatsızlıklar tedavi edilebilir?
EMDR psikolojik rahatsızlıklara travma kökenli baktığı için bir çok rahatsızlık EMDR ile tedavi edilebilmekte.
- Depresyon
- Migren
- Yeme Bozukluğu
- OKB ( opsesif komposif buzkluk )
- Bağımlılık
- Panik Atak
- Fobiler
- Travma Sonrası Stres Bozukluğu
- Yaygın Anksiyete Bozukluğu
- Cinsel Problemler
- Sınav Kaygısı
- Yas
- Performans Kaygısı
- Özgüven Problemi
- Sınır Çizememe ( hayır diyememe )
Soru 7: EMDR Terapiyi niçin tercih etmeliyim?
Konuşmak ve problem üzerinde paylaşımda bulunmak elbet terpötik bir etkiye sahiptir fakat bu travmatik deneyimler zihinde kilitli kalmıştır ve bu kilidin açılıp anıların işlemden geçerek kişinin anıyla ilgili yeni adaptif bilgilere ulaşılması gereklidir. EMDR bu konuda başarısını kanıtlamış bir tekniktir. Aynı zamanda diğer tekniklere nazaran daha hızlı yol almaya yardımcı olan EMDR insanların hayatlarında kısa sürede değişimin başlayabileceğini göstermektedir.
Soru 8: EMDR’ın zararlı bir yan etkisi var mı? Kimlere EMDR uygulanmaz?
EMDR’ın zararlı bir yan etkisi yoktur fakat bazen EMDR seanslarında travmalarla çalışmak duygusal ve bedensel olarak yorucu olabilir. Bu gibi durumlar için EMDR’ın kendine özgün hem hazırlık aşaması vardır hem de rahatlama, gevşeme ve imajinasyon egzersizleri bulunmaktadır. Terapistiniz EMDR öncesinde veya sonrasında size bu konuyla ilgili yardımcı olacaktır. Bazı kişilerde seans sonrasında hiç hatırlamadığı anıları hatırlama ya da çok net hatırladığı bir anıyı flu bir şekilde hatırlama olabilir. Bazen renkli bir anı siyah-beyaza bazense siyah-beyaz olan bir anı renklenebilir. Rüyaların canlı olması, gün içinde eski anıların zihne gelmesi gerçekleşebilir. Bunların hepsi seans sonralarında olabilir de olmayabilir de. Merak etmeyin bunlar oluyorsa kaygılanılacak bir durum yok sadece sürecin bir parçası. İhtiyaç duyduğunuz noktada terapistiniz size iyi gelecek yeni egzersizler veya uygulamalarla rahatlamanıza yardımcı olacaktır.
Uygulamayı tercih etmediğimiz kişiler mevcuttur. Hamileliğin ilk ve son 3 ayı EMDR uygulanmaz. Epilepsi hastalarında ise kulaklıkla yani ses ile ya da göz hareketleri ile uyarım verilmez onun yerine dize bir araç (çubuk-kalem-v.b.) ile dokunma tercih edilir.
Soru 9: EMDR hafızamı siler mi?
EMDR hafızayı silmez fakat bazen işlemleme ve duyarsızlaşmadan sonra bazı anılar daha az hatırlanır veya görünür olabilir. Bu gayet normaldir.
Soru 10: EMDR Terapisini Tavsiye Edermsiniz?
Emdr terapisi kendini yıllardır kanotlamış bir yöntemdir. Bir çok durumdaki çeşitli sorunlara sahip olan insalara tavsiye edilmektedir.
Detaylı bilgi için : (232) 336 36 84 – 533. 328 62 72